Bu yazını qələmə alma fikri 2-3 gündür beynimdə dolaşır. Çıxış nöqtəsi isə Rəşad Sadıxovun bir saytdakı müsahibəsi oldu. Tanımayanlar üçün deyim ki, Rəşad Azərbaycan millisinin ən istedadlı futboçularındandır, çox gənc yaşda kapitan olacaq qədər liderlik bacarığı var və ən önəmli markası dini həyatıdır.
Müsahibənin bir yerində Rəşad özünün "din adamı" olmasının çox müxtəlif spekulyasiyalara səbə olduğunu deyir. İlk baxışda cümlədə qeyri adi heç nə olmasa da... Dərindən düşünəndə əslində milli mentalitetimizdəki bir qeyri-sağlam nöqtə nəzərə çarpır. Dini incancını yaşamaq istəyənlər niyə bizdə "dindar", "din adamı" ifadələrlə açıqlanır? Eləcə də gündəlik idman təmrinlərini yerinə yetirənlər "idmançı"...
Çünkü, bizim cəmiyətdə fərqli olmaq anlayışı çox daha dardır. Cəmiyətimiz hamını eynitipli olmasını gözləyir. Təbii ki, bunda sovet anlayışının böyük təsiri var. Birinə iş gördürmək yazısında qeyd elədiyim o militarist rejim sovetin qanında var idi. Bu isə ölkənin hər yerinə sirayət edirdi. Dolayısıyla saçdan tutmuş, geyiməcən hamının müəyyən standartlar daxilində olması uyğun görülürdü. Biz də təbii bir hal olaraq o təsiri üzərimizdən atmağa çətinlik çəkirik. Amma təkcə bu mu səbəb? Deyil!
Milli mentalitet deyib baştacı elədiyimiz mövhüm çox böyük təsirə malikdir. Biz firqələşəməyi çox sevirik. İstər "Anamın kitabı"nı xatırlayın, istər yerlipərəstliyin yayılmışlığını düşünün, istərsə də nəsil-kökün bu qədər əhəmiyətli sayılmasının təməlinə enin. Hamısı eyni yerə gedib çıxacaq. Bəs bunun səbəbi nədir? Antropoloq və sosioloqlar bilər.
Girişlə paralel aparası olsaq cəmiyətin fikrincə ortalam bir insan dinə çox yaxın olmayan, idmanı tətbiq yox şou kimi sevən birisidir. Ona görə də sağlam düşüncəli və sağlam bədənli olmaq istəsən ayrı bir firqəyə daxil olursan.
Bayaq bir nəfərlə elə bu məsələyə dəxli olan bir şeydən danışırdıq: insanların kompleksliliyinə görə firqələşməsi. Əslində bu fərqli bir yazı da ola bilər. Ona görə dərinə girməyəcəm. Amma bir onu bilirəm ki, cəmiyətimizə firqələşmə təmayülü nüfuz edib. Firqələrə ayrılamaq üçün faktor tapmağa çətinlik çəkmirik.
Əslində marketoblogdakı yazı ilə də paralel oldu biraz. Çünkü belə görürəm şirkətlərin əziyət çəkməsinə ehtiyac qalmır. Xalqımız özü-özünü seqmentasiya edir...
Evvela onu deyim ki, hazırda oturduğum kompyuterde Azerbaycan şriftleri olmadığına göre bezi Azerbaycan herflerini istifade ede bilmirem. Daha deqiqi "Azerbaycan" sözündeki üçüncü herfi sehv yazıram.
Evde gedib yaza bilerdim, amma üreyim indi istedi. Selim Tuncerin bloguna qoyduğu yazı dünen çox xoşuma gelmişdi. Üreyimden keçeni ela bir şekilde ifade etmişdi.
Amerikan prezident seçimlerinin neticeleri çoxumuz üçün maraqlı idi. Siyasetden başı çıxan, çıxmayan hamı maraqlanırdı. Çoxumuz da sırf Ermeniperest olmadığı üçün McCain-i destekleyirdik. Ancaq, sırf şexsiyyeti, xitab qabiliyyeti ve heç özümüz de bilmediyimiz bir sebebe göre Obamaya da yaxın baxırdıq. Hetta belke de, "Kaş bu Ermeniperest olmayaydı" fikrine benzer düşünceleri de yaşamışdıq.
Bir "qara oğlan" uzun süren mübarizeden sonra prezident olacaq ve biz Amerikada artıq irqçilik, qara derili insanları aşağı tebeqe kimi görme kimi şeylerin olmadığına inanacağıq. Selim bey ela ifade edib bunu, bir yalan var ve biz bu yalana özümüzü inandırırıq.
Men siyasetçi deyilem, siyasi elmler oxumamışam, siyasetle de 3 il olar ki, ancaq işime geldiyi qeder maraqlanıram, yeni ki, çox az. Bu yazı da, siyasi fikir beyanı deyil, ele ağlımdan keçenlerdir.
Sözün düzü ve ya eyrisi: OBAMA-dan mene ne? Mene heçne...Size ne? Siz bilersiniz...